Nişanlanma, evlenme vaadiyle olur. Nişanlanma, yasal temsilcilerinin rızası olmadıkça küçüğü veya kısıtlıyı bağlamaz. Nişanlanma için ayırt etme gücü ile yasal temsilcinin izni yeterlidir, bir yaş sınırı getirilmemiştir.
Nişanlanan kişiler şu haklara sahip olurlar:
- Mal rejimi sözleşmesi yapma hakkı
- Bozucu şart belirleme hakkı
- Tanıklıktan kaçınma hakkı
- Üçüncü kişilerden manevi tazminat isteme hakkı
- Cayma tazminatı veya cezai şart belirleme hakkı
Tam ehliyetliler ve sınırlı ehliyetliler nişanlanma hakkına tam olarak sahiplerdir. Sınırlı ehliyetsizler veli veya vasinin izniyle nişanlanabilir. (TMK 118/2)
Nişanlılığın Sona Ermesi
- Nişanlılığı kendiliğinden sona erdiren haller şunlardır:
- Evlenme
- Taraflardan birinin ölümü
- Taraflardan birinin gaipliği
- Taraflardan birinin ayırt etme gücünü kaybetmesi
- Taraflardan birinin cinsiyet değiştirmesi
Evlenmeyi imkansız kılacak bir durumun ortaya çıkması (hısımlık, taraflardan birinin evli olması, akıl hastalığı vb.)
Bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Nişanlılığın Sona Ermesinin Sonuçları
1. Hediyelerin Geri İstenmesi
Nişanlılık bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onların yerinde olanların diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın olmayan hediyeler, verenler kişiler tarafınca geri istenebilir. Hediye aynen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. (1 yıl)
2. Maddi Tazminat istenmesi
Nişanlılardan biri haklı bir sebep olmaksızın nişanı bozduğu veya nişan taraflardan birine yükletilebilen bir sebeple bozulduğu takdirde; kusuru olan taraf, diğerine dürüstlük kuralları çerçevesinde ve evlenme amacıyla yaptığı harcamalar maddi fedakârlıklar karşılığında uygun bir tazminat vermekle yükümlüdür. Aynı kural nişan giderleri hakkında da uygulanı Tazminat istemeye hakkı olan tarafın ana ve babası veya onlar gibi davranan kimseler de, aynı koşullar altında yaptıkları harcamalar için uygun bir tazminat isteyebilirler.
3. Manevi Tazminat İstenmesi
Nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygu miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.
4. İstemlerin Süresi
Nişanın sona ermesinden doğan davalar, sona ermenin üzerinden 1 sene geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Yargıtay Ne Diyor?
Manevi Tazminat:
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, nişanın bozulması nedeniyle manevi tazminat talebi için, nişanın haksız olarak bozulmasının ve davacının kişilik haklarının da ihlal edilmiş olması şartını belirtmiştir.
Maddi Tazminat
Yargıtay, nişanın bozulması sebebiyle maddi tazminat talebi için, nişanı sona erdiren tarafın haklı bir sebebi olmaması ve tazminat talep eden tarafın kusursuz yada daha az kusurlu olması gerektiğini dile getirmiştir. Ayrıca, evlenme amacıyla yapılan harcamaların ve maddi fedakârlıkların kesinleştirilmesi gerektiğini belirtmiştir.
SIK SORULAN SORULAR (SSS)
1.Nişanlılık evlilik borcu doğurur mu?
Hayır. Nişanlılık taraflara evlenme borcu yüklemez. Kimse nişanlısını evlenmeye zorlayamaz.
2. Hediyeler her zaman geri alınabilir mi?
Yalnızca alışılmışın dışındaki (değerli) hediyeler, nişan evlenme dışındaki bir nedenle bozulduysa, kusur aranmaksızın geri istenebilir.
3. Nişanı kim bozarsa tazminat öder?
Haklı bir sebep olmaksızın nişanı sona erdiren veya nişanın sona ermesine sebebiyet veren kusurlu taraf, diğerine maddi veya manevi tazminat ödemekle yükümlü olabilir.
4. Manevi tazminat hangi durumlarda verilir?
Nişanın bozulması nedeniyle kişilik hakkı ihlal edilen (örneğin, toplumda küçük düşürülen) taraf, kusurlu olandan manevi tazminat talep edebilir.
5. Nişanın bozulmasına ilişkin dava açmak için süre ne kadardır?
Nişanın bozulmasından itibaren 1 yıl içerisinde maddi veya manevi tazminat ve hediye iadesi davası açılabilir. Aksi takdirde talepler zamanaşımına uğrar.
6. Aileler tazminat talep edebilir mi?
Evet. Tarafların ana-babaları veya onlar gibi davranan kişiler, evlenme amacıyla yaptıkları masraflar için uygun tazminat talep edebilir.
SONUÇ
Nişanlanma, evliliğe giden yolda bir adımdır; ancak hukuki sonuçları bakımından da dikkate alınması gereken bir süreçtir. Her ne kadar taraflara evlenme borcu yüklemese bile, nişanın bozulması belirli hak ve sorumlulukları getirebilir.Nişanın haksız yere sona ermesi durumunda tarafların maddi ve manevi tazminat hakları mümkündür.
