Boşanmada Mal Paylaşımı: Haklarınız ve Bilmeniz Gerekenler

• Faruk Karahan
• Hukuki Paylaşımlar
• 29/12/2024

Boşanmada Mal Paylaşımı

Boşanmada mal paylaşımı, eşler arasında evlilik süresince edinilen malların nasıl paylaşılacağını belirleyen hukuki bir süreçtir. Türk Medeni Kanunu’na göre bu süreç, evlilik sırasında edinilen malların paylaşılmasını esas alır. Ancak hangi malların paylaşılacağı, hangi mal rejiminin geçerli olduğuna bağlıdır. Evlilik sözleşmesi yapılmamışsa, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır.

Boşanma süreci, sadece duygusal olarak değil, aynı zamanda ekonomik açıdan da büyük bir yük getirebilir. Bu yükün büyük bir kısmı, mal paylaşımı konusu üzerinedir. Türkiye’de boşanmada mal paylaşımı, Türk Medeni Kanunu (TMK) ve Borçlar Kanunu gibi düzenlemelerle belirlenmiştir. Evlilik süresince edinilen malların paylaşımı, belirli kurallar ve koşullar altında yapılır.  

Bu yazımızda, boşanmada mal paylaşımının nasıl gerçekleşeceğini, hangi malların paylaşılacağını ve hangi hukuki düzenlemelerin geçerli olduğunu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. 

Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? 

Boşanmada mal paylaşımı, Türk Medeni Kanunu’nda belirli kurallar altında yapılır. Eşlerin hangi mal rejimini seçtiğine göre paylaşılacak mallar ve paylaşım oranları değişiklik gösterir. Dava türü olarak boşanma davasından farklı olarak yürütülmekte olan ve uygulamada “Mal Rejiminin Tasfiyesi” olarak adlandırılan bu dava türü, boşanma davası sonrasında ayrı bir dava olarak açılmalıdır. Eğer taraflar bu davayı boşanma davası ile birlikte açmak isterlerse, hakim tarafından, boşanmada mal paylaşımı davası bekletici mesele olarak kabul edilecek ve boşanma davasının karara bağlanarak kesinleşmesi beklenecektir. 

Boşanmada mal paylaşımı ele alınırken öncelikle dikkat edilmesi gereken husus Türk Medeni Kanunu uyarınca ikili bir ayrıma gidilmiş olmasıdır. Bu ayrıma göre; 

• 01/01/2002 tarihine kadar eşler tarafından elde edinilen mallar hangi tarafın üzerine kayıtlıysa ona ait olacaktır. Örneğin bu tarihten önce erkek tarafından alınan ev, tapu kayıtlarında erkek eşe ait ise erkek eş üzerine bırakılacak, bu tarihten önce kadın eş üzerinde bulunan otomobil ise kadın eş üzerinde bırakılacaktır. 

• 01/01/2022 tarihinden sonraki süreçte Türk Medeni Kanunu’na göre taraflar arasında aksi bir anlaşma yok ise, “edinilmiş mallara katılma rejimi” uygulanması gerekmektedir. Bu uygulamaya göre evlilik birliği içerisinde alınan mallar eşlerin ortak malı olarak kabul edilmiş ve taraflar arasında ½ pay oranına sahip olarak hüküm altına alınmıştır. 

Paylaşım sırası ise şu şekildedir; 

• Mal paylaşımı yapılırken ilk olarak, her eşin kişisel malları geri verilir ve bu mallar paylaşıma dahil edilmez. 

• Ardından, evlilik birliği içerisinde edinilen ve edinilmiş mal olarak kabul edilen mallar paylaşılmaya başlanır. 

• Evlilik birliği içerisinde bir eş diğer eşin borcunu kendi kişisel malı ile ödemiş ise bu durumda hakkaniyetin sağlanması adına denkleştirme yapılır. 

• Eşlerden birinin diğerine karşı olarak ileri sürdüğü; Katılma Alacağı, Katkı Payı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı talepleri göz önünde bulundurularak taraflar arasındaki denge kurulur. 

Mahkeme, eşlerin mal paylaşımında yalnızca edinilen malları değil, aynı zamanda katkı paylarını da göz önünde bulundurur. Bir eşin evlilik süresince yaptığı katkılar (örneğin, evin bakımına veya çocuk bakımına yaptığı katkılar), mal paylaşımında etkili olabilir. 

Örneğin: 

• Bir eş, çocukları büyütmek için çalışmamış ve evin bakımına daha fazla katkı sağlamışsa, bu katkı, mahkeme tarafından dikkate alınarak, mal paylaşımında bir artış talep edilebilir. 

• Diğer eş, finansal olarak daha fazla katkıda bulunmuşsa, bu da aynı şekilde mal paylaşımına etki eder. 

Katkı payı, genellikle iş gücü, yönetim, bakım, eğitim gibi destek alanlarında eşlerin yaptığı katkılara dayalı olarak hesaplanır. 

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı 

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma sürecinde ortak bir karar alarak, boşanma sırasında ortaya çıkacak tüm sorunları (mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti vb.) önceden düzenlemeleri ve mahkemeye başvurmalarıdır. Bu süreç, tarafların birbirlerine karşı daha az bir çatışma yaşamasını sağlamak için tercih edilir. Mal paylaşımı, anlaşmalı boşanmanın en kritik konularından biridir, çünkü boşanma sonrası eşler arasında varlıkların paylaşımı genellikle anlaşmazlıklara yol açabilir. 

Anlaşmalı boşanma protokolü, tarafların anlaşmasıyla yapılır, ancak bu protokolün geçerli olabilmesi için hâkim tarafından onaylanması gerekir. Mahkeme, protokoldeki tüm koşulları değerlendirir ve mal paylaşımının adil olup olmadığını kontrol eder. Eğer hâkim, mal paylaşımının adil olmadığını düşünürse, protokolü onaylamaz ve taraflara yeniden anlaşmaya varmalarını ister. 

Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı, Türk Medeni Kanunu’na (TMK) ve taraflar arasındaki anlaşmaya dayanır. Eşler, boşanma protokolünde mal paylaşımına dair şartları serbestçe belirlerler. Eğer aralarında herhangi bir sözleşme belirlenmemiş ise mal paylaşımında boşanmanın anlaşmalı yahut çekişmeli olmasının bir önemi bulunmamaktadır.

Anlaşmalı boşanma süreci hakkında daha fazla bilgi almak için anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır? adlı makalemizi inceleyebilirsiniz.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Mal Rejimi Sözleşmesi ve Mal Paylaşımı 

Eşler, evlenmeden önce mal rejimi sözleşmesi yaparak hangi mal rejiminin geçerli olacağına karar verebilirler. Türk Medeni Kanununa göre, mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya evlilik sırasında yapılabilir. Bu sözleşme, boşanma sırasında mal paylaşımını belirler ve edinilmiş mallara katılma rejimi  veya mal ayrılığı gibi farklı rejimlere geçiş yapılabilir. Boşanma sırasında mal paylaşımında en önemli faktör, hangi mal rejiminin geçerli olduğudur.

Evlilik sırasında yapılan bir mal rejimi sözleşmesi, bu paylaşımın sınırlarını belirlemektedir. Taraflar aralarında herhangi bir rejim belirlememiş ise Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca mal paylaşımı uygulanacaktır.  

Mal Ayrılığı Rejimi 

Mal ayrılığı rejimi, eşlerin malvarlıklarının tamamen ayrı tutulduğu bir rejimdir. Bu rejim, eşlerin her birinin sahip olduğu malların birbirinden tamamen bağımsız olduğu bir düzenlemeyi ifade eder. Bu durumda, her eşin sahip olduğu mallar, evlilik süresinde edinilen mallar da dahil olmak üzere, kişisel mal olarak kabul edilir ve birbirleriyle paylaşılmaz. 

Mal ayrılığı rejimi, evlenme öncesinde veya evlilik sırasında bir mal rejimi sözleşmesi yapılması ile geçerli olur. Eğer eşler çekişmeli boşanma sırasında bu rejimi kabul etmişlerse, her eşin malvarlığına başka eşin müdahale etmesi mümkün değildir. Ancak, mal ayrılığı rejimi kapsamında, eşlerin birbirlerine katkı payı (örneğin, bir eşin evin bakımına, çocuk bakımına yaptığı katkı) gibi taleplerinin olması durumunda, mahkeme, bu katkıları göz önünde bulundurarak karar verebilir. 

Çekişmeli Boşanma Durumunda Mal Paylaşımı 

Çekişmeli boşanmada mal paylaşımı, eşlerin boşanma kararı almış olsalar dahi, boşanma sürecinde mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti gibi konularda anlaşmazlıklar yaşaması durumunda ortaya çıkar. Bu tür boşanmalarda, taraflar arasındaki anlaşmazlıklar, mahkeme kararı ile çözümlenir. Mal paylaşımı ise, çekişmeli boşanma davalarının en karmaşık ve sıkça tartışılan konularından biridir. 

Türk Medeni Kanunu (TMK), boşanma sırasında mal paylaşımını belirleyen yasal düzenlemeleri içerir. Ancak çekişmeli boşanmada mal paylaşımı konusunda uzlaşamaması durumunda, mahkeme devreye girer ve yasal çerçeveler içinde karar verir. Çekişmeli boşanma davalarında, mal paylaşımının nasıl yapılacağı, eşlerin evlenmeden önce veya evlilik sırasında seçtikleri mal rejimine bağlıdır. Eğer eşler tarafından mal rejimi seçimi yapılmamış ise hakim kanun hükümlerini uygulamakla mükelleftir. 

Yasal Mal Rejimi: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 

Türk Medeni Kanunu’na göre, evliliklerde edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. (TMK Madde 202) Bu rejime göre, eşler evlilik süresince kazandıkları mallar üzerinde eşit haklara sahiptir. Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma sırasında eşlerin arasında mal paylaşımı yapılırken, evlilik sırasında edinilen mallar eşit olarak paylaşılır.

Edinilmiş mallara katılma rejimi, evlilik süresince kazanılan malların paylaştırılmasını temel alır. TMK Madde 202’ye göre, eşler arasında evlilik süresince elde edilen taşınmazlar, taşınabilir mallar, gelirler ve yatırımlar paylaşılır. Peki, bu mal rejimi nasıl işler ve hangi mallar paylaşılır? Tüm bu soruları bu başlık altında detaylı bir şekilde ele alacağız. 

I. Edinilmiş mallar – TMK. Madde 219

– Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir. Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır: 

 1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler, 

 2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler, 

 3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar, 

 4. Kişisel mallarının gelirleri,

 5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler 

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Kapsamında Paylaşılan Mallar: 

• Evlilik süresince edinilen taşınmazlar (ev, arsa, işyeri vb.) eşit bir şekilde paylaşılır. Taşınmazların paylaşımında değer artışı, ödemeler ve borçlar göz önünde bulundurulabilir. 

• Evlilik süresince edinilen taşınabilir mallar (araba, mobilyalar, takılar, bilgisayar, banka hesaplarındaki tutarlar vb.) de eşit olarak bölüştürülür. Bu tür malların paylaşımında genellikle değer tespiti yapılır. 

• Bireysel olarak elde edilen gelirler (maaşlar, şirket payları, kazançlar vb.) Evlilik süresince elde edilen tüm gelirler, her iki eşin katkıları göz önünde bulundurularak paylaştırılır. 

Boşanma sırasında mal paylaşımının nasıl yapılacağı, eşlerin evlenmeden önce seçtikleri mal rejimine göre belirlenir. Türkiye’de en yaygın kullanılan mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Bu rejim, evlilik süresince eşlerin edinmiş olduğu tüm malların eşit şekilde paylaşılmasını öngörür. 

Edinilmiş mallara katılma rejimi, şu şekilde işler: 

• Evlilik sırasında edinilen taşınmazlar Taşınabilir mallar  

• Gelirler (maaş, iş geliri, kira geliri vb.) yine eşit olarak paylaştırılır.  

Anlaşmalı boşanma sırasında, eşler, edinilmiş mallara katılma rejimine dayalı olarak, taşınmazları, taşınabilir malları ve gelirleri nasıl paylaşacaklarına dair net bir anlaşma yaparlar. Bu anlaşma, boşanma protokolüne dahil edilir ve mahkemeye sunulur.  

Kişisel Mallar: Evlilik öncesinde edinilen mallar (örneğin, bir eşin kendi adına sahip olduğu ev veya araba), boşanma sırasında paylaşılmaz. Kişisel mallar, evlilikte edinilen mallardan farklı olarak, TMK Madde 219’da belirtilmiştir. 

2. Boşanmada Mal Paylaşımında Kişisel Mallar ve Paylaşımı 

Boşanma sırasında, kişisel mallar ile edinilmiş mallar arasındaki farkın anlaşılması çok önemlidir. Türk Medeni Kanunu (TMK Madde 219), kişisel malların paylaşım dışı olduğunu belirtilmiştir. Kişisel mallar, evlilik öncesinde edinilen veya bir eşe miras yoluyla bırakılan mallardır. Ayrıca, eşler arasında doğrudan hediye edilen mallar da kişisel mal olarak kabul edilir.  

II. Kişisel Mallar 

Türk Medeni Kanunu’na göre, kişisel mallar, evlilik öncesinde edinilen mallardır ve boşanma sırasında paylaşılmaz. Bu mallar, her iki eşin de kişisel malıdır ve her iki eşin sahip olduğu mallara eklenmez. Ancak, kişisel malların değerindeki artışlar, edinilmiş mal olarak kabul edilebilir ve paylaşılabilir. 

Örnek: 

• Evlilik öncesinde bir eşin sahibi olduğu taşınmaz (örneğin bir daire) boşanma sırasında paylaşılmaz, ancak bu taşınmazın değerinde evlilik süresince meydana gelen artış, edinilmiş mal olarak kabul edilip paylaşılabilir.

• Bir eşin evlilik öncesinde sahip olduğu araba da kişisel mal olarak kabul edilir, ancak bu aracın değerindeki artış paylaşılabilir. 

Bu tür anlaşmazlıklar, mal paylaşımında en sık karşılaşılan sorunlardan biridir. Kişisel mallar TMK uyarınca şu şekilde hüküm altına alınmıştır; 

1. Kanuna göre Madde 220  

Aşağıda sayılanlar, kanun gereğince kişisel maldır:  

1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,  

2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,  

3. Manevî tazminat alacakları,  

4. Kişisel mallar yerine geçen değerler.  

2. Sözleşmeye göre Madde 221 

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağını da kararlaştırabilirler. 

https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf

Hangi Mallar Boşanmada Paylaşılır? 

Boşanma sırasında hangi malların paylaşılacağı, Türk Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu çerçevesinde belirlenir. Evlilik süresince elde edilen mallar, tarafların ortak malıdır ve boşanma sırasında paylaşılabilir. 

1. Evlilik Boyunca Edinilen Taşınmazlar 

Taşınmaz mallar, boşanma sırasında genellikle en çok tartışılan varlıklardır. Evin değeri, alım tarihi ve ödeme şekli, mal paylaşımını etkileyebilir. Ev, işyeri gibi taşınmazlar, edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde paylaşılır. Ancak evin veya işyerinin krediyle alınması durumunda, kredi borcu da göz önünde bulundurulmalıdır. 

Benzer şekilde evlilik sırasında alınan evler, arsalar, işyerleri gibi taşınmazlar, edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde paylaşılır. Eğer eşlerden biri bu taşınmazları tek başına almışsa dahi, değer artışı ve ödeme şekli dikkate alınarak mal paylaşımı yapılır. Örneğin, eşlerden biri taşınmazı alırken kredi kullanmışsa, kredi borcu da paylaşılabilir. 

Türk Medeni Kanunu uyarınca, eşlerin bir taşınmazı almaları durumunda, taşınmazın satın alma bedelinin büyük kısmını bir eşin karşılamış olması durumunda, diğer eşin katkısı, mal paylaşımı sürecinde dikkate alınabilir. 

Taşınmazlar (ev, arsa, işyeri vb.) çoğu zaman en değerli mal varlıklarıdır ve boşanma sırasında en çok tartışılan konulardan biridir. Çekişmeli boşanma sürecinde, eğer taşınmazın paylaşımı konusunda taraflar anlaşamazsa, değer tespiti yapılır ve malın piyasa değeri üzerinden paylaşım yapılır. 

Bir taşınmazın paylaşımında: 

• Değer artışı: Taşınmazın evlilik süresince değer kazanıp kazanmadığı değerlendirilir. 

• Borçlar: Evin üzerine olan ipotek veya krediler de dikkate alınarak, borçlu kısmın kimde kalacağı belirlenir. 

Mahkeme, taşınmazların paylaşımında adil bir dağılım yapmaya çalışır ve gerekirse taşınmazın satılmasına karar verebilir. Satıştan elde edilen gelir, eşler arasında paylaşılır. 

2. Araçlar ve Taşınabilir Eşyalar 

Evlilik sürecinde alınan arabalar, değerli eşyalar (altın, gümüş vb) ve diğer taşınabilir mallar paylaşılır. Taşınabilir malların paylaşımı, malların değerine göre yapılabilir ve değer tespiti gerekebilir. Çünkü evlilik öncesi sahip olunan araçlar ise kişisel mal olarak kabul edilir.  

Ayrıca evlilik süresince edinilen araçlar, mobilyalar, değerli eşyalar ve kişisel kullanıma yönelik taşınabilir mallar da eşit şekilde paylaşılır. Bu malların değeri, değer tespiti ile belirlenir. Araçlar, evlilik sırasında edinilen taşınmazlar gibi eşit paylaşılır. 

Ancak, taşınmazlar gibi, bu eşyaların da hukuki anlamda doğru değer tespitlerinin yapılması gerekmektedir. Özellikle değerli eşyalar (takı, sanat eserleri gibi) konusunda uzman raporları alınarak, gerçek değerleri belirlenebilir 

3. Banka Hesapları ve Yatırımlar 

Banka hesaplarındaki birikimler, borsa yatırımları ve benzeri finansal araçlar da eşler arasında paylaşıma tabidir. Ancak, yalnızca evlilik sürecinde biriken paralar paylaşılabilir. Evlilik öncesi sahip olunan ve sadece kişisel olarak kullanılan banka hesapları, kişisel mal olarak kabul edilir. 

Bu konuda yapılan yaygın hata, evlilik sırasında birikmiş olan paraların, evlilik öncesi varlıklar olarak yanlış değerlendirilmesidir. Hangi paraların kişisel mal, hangilerinin ortak mal olduğu hususu yargılama esnasında belirlenecek, bilirkişiler tarafından yapılan değer tespitleri ile de alacak miktarları netleştirilebilecektir. 

Boşanmada Mal Paylaşımı Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Boşanma sürecinde mal paylaşımı, bazen karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir: Uygulamada sıkça karşılaştığımız problemler kısaca şöyledir; Boşanma sürecinde mal paylaşımı yapılırken, eşler bazen hatalar yapabilir. Bu hatalar, hem mal paylaşımını hem de sürecin genel akışını olumsuz etkileyebilir. 

 Değer tespitinin yapılmaması, kişisel malların paylaşılması veya yasal hakların göz ardı edilmesi gibi hatalar sıkça karşılaşılan durumlardır. Öncelikle dikkat edilmesi gereken kişisel malların paylaşılmamasıdır. Daha önce izah ettiğimiz üzere kişisel mallar eşlerin kendisine aittir. Boşanma süresi içerisinde bulunan eşler yasal yollara başvurmadıkları takdirde kişisel mallarını da diğer eş ile paylaşması en çok karşılaşılan hatalardan birisidir. 

1. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmak 

Evlilik sırasında mal rejimi sözleşmesi yapılmamışsa, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olur. Ancak, eşler evlenmeden önce veya evlilik sırasında mal rejimi sözleşmesi yapabilirler. Bu sözleşme, mal ayrılığı,  veya eşit paylaşım gibi farklı seçenekleri içerebilir.

Türk Medeni Kanunu , bu sözleşmelerin yapılmasını ve değiştirilebilmesini sağlar. Taraflar arasında ileride muhtemel anlaşmazlıklar çıkmasını önlemek amacıyla mal rejimi sözleşmesi yapmak ileride karşılaşma ihtimaliniz bulunan sorunların önüne geçmiş olur. Anlaşmalı boşanma sırasında, tarafların daha önce yapmış oldukları bir mal rejimi sözleşmesi, boşanma protokolüne de dahil edilir ve mahkeme tarafından onaylanır. Bu, boşanma sürecini hızlandıran ve taraflar arasında anlaşmazlıkları minimize eden bir yoldur. Böylelikle gereksiz masraf ve stresten kurtulmuş olursunuz. 

2. Malların Doğru Şekilde Tespiti 

Çekişmeli boşanma davalarında, mal paylaşımının doğru yapılabilmesi için tüm mal varlıklarının doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekir. Banka hesapları, taşınmazlar, taşınabilir mallar, tartışmalı mallar (iş ortaklıkları, şirket hisseleri vb.) belirlenmeli ve değerleri uzmanlar tarafından tespit edilmelidir. 

Eşlerin mal varlıkları hakkında doğru bir envanter oluşturulmazsa, hukuki sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, mal paylaşımına karar verilmeden önce, tüm mal varlıklarının kapsamlı bir şekilde tespit edilmesi önemlidir. 

3. Malların Değerinin Belirlenmesi 

Boşanmada mal paylaşımı yapılırken, yargılama sırasında malların doğru bir şekilde değerlenmesi önemlidir. Özellikle taşınmaz mallar ve araçlar için eksper raporu almak gerekebilir. Değer tespitinin yapılmaması, malların eşit paylaşımını engelleyebilir. Bilirkişiler tarafından yapılan incelemeler neticesinde belirlenen tutarlara gerek kendiniz gerekse avukatınız aracılığı ile itiraz etmeniz gerekebilir. Günümüzde yüksek yıllık enflasyon durumu gözetilmeli ve gerektiğinde mahkemeden yeniden eksper raporu alınması talep edilmelidir. Aksi durumda taraflar maddi olarak ciddi kayıplar yaşayabileceklerdir. 

4. Miras ve Hediyeler 

Boşanmada mal paylaşımı yapılma noktasında, evlilik süresince bir eşe miras kalan mallar veya hediye edilen mallar, kişisel mal olarak kabul edilir. Bu mallar, boşanma sırasında paylaşılmaz. Ancak, miras yoluyla edinilen bir malın evlilik süresince değer kazanması durumunda, değer artışı paylaşılabilir.  Aynı şekilde, doğrudan hediye olarak alınan mallar da kişisel mal olarak kabul edilir. Ancak, değer artışları durumunda bu artışlar paylaşılabilir. Yani, bir eşin miras yoluyla aldığı bir taşınmazın değeri arttıysa, bu artış edinilmiş mal olarak paylaşılabilir. 

Boşanma ve Mal Paylaşımında Hukuki Destek 

Yürütülecek yargılama sürecinde, boşanma ve boşanmada mal paylaşımı sırasında hukuki destek almak, sürecin düzgün işlemesi ve hakların korunması açısından oldukça önemlidir. Boşanma ve mal paylaşımı davalarında bir boşanma avukatı rehberliği almak, haklarınızın korunmasını sağlar. Avukat desteği, mal rejimi sözleşmesinin yapılmasından, mal paylaşımının hukuka uygun şekilde yapılmasına kadar her aşamada rehberlik ederek boşanmada mal paylaşımının en doğru şekilde yapılmasına katkı sağlar. 

1. Hukuki Süreç 

Boşanma davası açıldığında, mal paylaşımı talebi de mahkemeye sunulabilir. Mahkeme, tarafların belirlediği mal rejimine eğer yok ise medeni kanuna göre karar verir. Tarafların talebi doğrultusunda, mal paylaşımı yapılır. Fakat, boşanma davası açıldıktan sonra, mal paylaşımı davası da açılabilir. Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma davasının ardından, mal paylaşımı yapılacaksa, her iki eşin de katkıları göz önünde bulundurularak bir paylaşım yapılır. Mahkeme, her iki eşin de haklarını dengeli bir şekilde gözetir. 

Eğer mal rejimi sözleşmesi yapılmamışsa, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olur ve mallar eşit olarak paylaşılır. 

2. Arabuluculuk Yöntemi 

Mal paylaşımı ve boşanma konusunda taraflar arasında anlaşmazlık varsa, arabuluculuk yöntemi kullanılabilir.  Ancak bu anlaşmazlıkların çözülmesi için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Arabuluculuk, boşanma davalarında tarafların daha hızlı ve daha az maliyetle anlaşmalarına yardımcı olabilecek bir yöntemdir. Taraflar, bir arabulucu aracılığıyla anlaşma sağlamak için müzakerelerde bulunabilirler. Mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk yolu, tarafların anlaşmasını kolaylaştırabilir ve dava sürecinin daha hızlı sonuçlanmasını sağlayabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) 

1. Boşanmada mal paylaşımı sırasında miras kalan mallar paylaşılır mı? 

Hayır, miras yoluyla edinilen mallar kişisel mal olarak kabul edilir ve boşanma sırasında paylaşılmaz. Ancak, bu malların değeri arttıysa, artışın paylaşımı yapılabilir. 

2. Evlilik öncesi sahip olduğum mallar paylaşılır mı? 

Evlilik öncesi edinilen mallar, kişisel mal olarak kabul edilir ve boşanma sırasında paylaşılmaz. Ancak, evlilik süresince bu mallar üzerinde yapılan değer artışı paylaşılabilir. 

3. Boşanmada mal paylaşımı sürecinde banka hesaplarındaki birikimler nasıl paylaşılır? 

Boşanmada mal paylaşımı yapılırken, banka hesaplarındaki birikimler, edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde paylaşılır. Ancak, evlilik öncesinde açılmış ve sadece bir eşin adına olan hesaplar kişisel mal olarak kabul edilir. 

4. Boşanma sırasında mal paylaşımında hangi mallar paylaşılmaz? 

Boşanma sırasında, evlilik öncesi edinilen mallar, miras yoluyla elde edilen mallar ve kişisel kullanıma ait eşyalar paylaşım dışıdır. Ayrıca, üçüncü kişilerden alınan manevi tazminatlar da mal paylaşımına dahil edilmez. 

5. Katılma alacağı nedir? 

Katılma alacağı, boşanma sırasında edinilmiş malların paylaştırılmasında, eşlerin evlilik süresince elde ettiği ortak mallar üzerinden talep edebileceği paydır. Genellikle bu pay, edinilmiş malların yarısıdır ve eşlerden birinin diğerine ödediği alacağı ifade eder. 

6. Katkı payı alacağı nedir? 

Katkı payı alacağı, bir eşin, evlilik birliği içinde yaptığı katkı (maddi veya manevi) üzerinden alacağı paydır. Örneğin, evin bakımına, çocukların eğitimine veya iş hayatına katkı sağlamak gibi durumlar bu kategoriye girer. Bu pay, mal paylaşımında dikkate alınır. 

7. Boşanmada mal paylaşımı davası için ne kadar süre geçmesi gerekir? 

Mal paylaşımı davası, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılabilir. Boşanma kararının kesinleşmesinin ardından 10 yıl içinde mal paylaşımı davası açılabilir. Bu süreyi geçiren taraf, mal paylaşımı talep edemez. 

8. Boşanma sonrası değer artışı payı nasıl hesaplanır? 

Değer artışı payı, eşlerden birinin kişisel malının evlilik süresince değer kazanması sonucu oluşan artışın paylaşımıdır. Örneğin, bir eşin evlilik süresince değer kazanan bir taşınmazı varsa, bu artış, edinilmiş mal olarak kabul edilir ve boşanmada mal paylaşımı esnasında paylaşılır. 

9. Bir eşin kişisel malı olduğunu nasıl ispatlarım? 

Bir eş, sahip olduğu malın kişisel mal olduğunu iddia ediyorsa, bu iddiasını kanıtlamak zorundadır. Bu nedenle kişisel mal olduğunu ispatlamak için, malın evlilik öncesi edinildiğini, miras yoluyla alındığını veya tamamen kişisel kullanım amaçlı olduğunu gösteren belgeler sunulmalıdır. Eğer hukuka uygun kanıtlama yapılmazsa boşanmada mal paylaşımı süreci zarar görebilir.

10. Boşanma sırasında mal rejimi değiştirilmişse, nasıl bir işlem yapılır? 

Mal rejimi sözleşmesi yapılmışsa, bu sözleşmeye göre işlem yapılır. Türk Medeni Kanunu’na göre, eşler evlenmeden önce veya evlilik sırasında mal rejimini değiştirebilirler. Bu durumda, değiştirilen rejime göre mal paylaşımı yapılır.