Tüketici Kavramının Hukuki Tanımı
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla mal veya hizmet edinen, kullanan ya da faydalanan gerçek ya da tüzel kişidir. Günümüzde yalnızca fiziki mağazalardan yapılan alışverişler değil, internet üzerinden gerçekleştirilen işlemler de tüketici işlemi kapsamında değerlendirilir.
Tüketici Hukukunun Amacı ve Temel İlkeler
Tüketici hukuku, ekonomik açıdan daha zayıf durumda olan tüketiciyi korumayı ve sözleşme tarafları arasında adaleti sağlamayı hedefler. Bu çerçevede tüketicinin bilgilendirilme hakkı, ayıplı mala karşı korunma hakkı, cayma hakkı ve adil sözleşme şartlarına sahip olma hakkı gibi temel güvenceler düzenlenmiştir.
Ayıplı Mal ve Hizmetlerde Tüketicinin Seçimlik Hakları
Bir ürünün ayıplı çıkması hâlinde tüketici;
- Ürünün iadesi karşılığında bedelin geri verilmesini
- Ayıplı ürünün ücretsiz onarılmasını
- Ayıpsız misli ile değiştirilmesini veya ayıp oranında bedel indirimi yapılmasını talep edebilir.
Bu seçimlik haklar, “ayıplı mal rejimi” çerçevesinde korunur. Hizmetlerde ise benzer hükümler “ayıplı hizmet” başlığı altında yer alır. Tüketici, ayıbın gizli olması durumunda iki yıl boyunca bu haklarını ileri sürebilir.
Cayma Hakkı ve Mesafeli Sözleşmeler
Eğer cayma hakkı konusunda tüketiciye usulüne uygun bir bilgilendirme yapılmamışsa bu süre on dört güne kadar uzar. Bu hak, özellikle e-ticaret alanında tüketiciyi koruyucu önemli bir düzenlemedir.
Tüketici Uyuşmazlıklarında Başvuru Mercileri
Tüketici ile satıcı ya da hizmet sağlayıcı arasında çıkan uyuşmazlıklarda, belirli parasal sınırların altındaki davalarda tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabilir. Daha yüksek miktarlardaki uyuşmazlıklarda ise yetkili tüketici mahkemeleri devreye girer. Bu mahkemelerde basit yargılama usulü uygulanır ve yorumlar çoğunlukla tüketici lehine yapılır.
Bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Tüketicinin Piyasadaki Rolü ve Hukuki Güvencesi
Tüketici, sadece ekonomik bir aktör değil, aynı zamanda hukuken koruma altında olan bir bireydir. Haklarının bilincinde olan ve gerektiğinde yasal yollara başvurmaktan çekinmeyen tüketiciler, piyasada dengeyi sağlayan ve haksız uygulamaları sınırlayan önemli bir denetim işlevi görür.
